In onze buurt wonen veel mensen met roots op de Molukken en kun je meer te weten komen over het Molukse verhaal. Wie, wat, waar en hoe? Hier lees je het.
Ik ben opgegroeid in Alphen aan den Rijn, een non-descripte stad met een grote Molukse wijk. Mijn vader ging daar geregeld heen om bij te praten met mannen die hij nog kende van het Koninklijk Nederlands-Indisch Leger. Zijn tijd bij het KNIL heeft een fors stempel op zijn leven gedrukt. Dat was ook het geval bij zijn Molukse vrienden. Nog steeds weten te weinig Nederlanders dat hun werk voor het KNIL dé reden is dat zij – en andere Molukse KNIL’ers – hier zijn gestrand.
Dekolonisatieoorlog
Nadat Nederland de kolonie na een bloedige dekolonisatieoorlog was kwijtgeraakt, was in Soekarno’s Indonesië geen plaats meer voor de Molukse KNIL’ers. Op dienstbevel van het KNIL vertrokken zij naar Nederland. Tijdelijk, zo was de verwachting. Maar dat bleek niet te kloppen: ze zouden hier voorgoed blijven.
12.500 Molukkers in Nederland
Tussen eind maart en eind juni 1951 zijn er in totaal 12.500 Molukkers hierheen gekomen. Ze kwamen in heel Nederland terecht, waaronder in Amsterdam. Ook in (Nieuw-)West wonen mensen met Molukse roots en kun je meer te weten komen over het Molukse verhaal. Hieronder een overzicht.
Adressenlijst
MidWest, Cabralstraat 1, zaterdag 9 november, Molo Uku (1)
In dé ontmoetingsplek van De Baarsjes wordt de geschiedenis van de Vereenigde Oostindische Compagnie en de Molukken via een vertelling tot leven gebracht. De voorstelling is ontstaan uit een samenwerking tussen theaterregisseur Barry Emond en Erno Pickee, auteur van de beeldroman Molo Uku – Erfenis van de Gouden Eeuw.
De ‘vertelvoorstelling’ heeft drie delen. In het eerste deel, ‘Hoe ik Molukker werd’, vertelt Erno over de ontdekking van zijn Molukse roots. Daarna volgt een theatrale presentatie van een deel van zijn graphic novel, waarin de aankomst van de VOC op de Molukken wordt beschreven. Het derde deel, ‘Hoe wij Nederlander werden’, bestaat uit een gesprek tussen Erno, rapper Gibrael Mustamu en zangeres Jody Kailola of Esther Nijehoven over de invloed van de Molukken op de Nederlandse geschiedenis en de diepe wortels van het VOC-systeem in de maatschappij.
Tijdens het tweede deel van de voorstelling krijgt het publiek iets lekkers uit de keuken van ‘onze’ Nessie (zie nummer 5). De voorstelling is zowel ‘s middags als ‘s avonds te zien. Hier vind je meer info.
Podium Mozaïek, Bos en Lommerweg 191, diverse events (2)
Donderdag 24 oktober, Domeless, Jeff Tanate
Jeff Tanate is een danser en choreograaf met Molukse roots. Deze dansvoorstelling draait om de impact van verlies en het vinden van je nieuwe plek in de wereld.
Zondag 27 oktober, Vuurvlieg, Djé-rimo
Djé-rimo is een dichter, rapper en spoken word-artiest. Vuurvlieg, zijn eerste theatervoorstelling, is gebaseerd op de gelijknamige dichtbundel die onlangs verscheen. Vuurvlieg is een vertaling van een Moluks lied over verdwalen, maar de weg weer vinden dankzij je voorouders. De thema’s van Djé-rimo in deze voorstelling zijn de relatie met zijn aan drugs verslaafde vader en hoe hiermee werd omgegaan binnen zijn gemeenschap.
Maandag 2 december 2024 tot en met zondag 2 februari, HAINUWELE, Eva Ririhena, Tabitha Boekweit en Tina Sopacua
Pop-up expositie van kunstenaars uit de derde generatie Molukse vrouwen.
Door middel van interactief onderzoek, tentoonstellingen en evenementen creëren Eva, Tabitha en Tina ruimte om hun inheemse verhalen te delen met de wereld om hen heen.
Donderdag 2 januari 2025, Maluku Women – Ode aan Martha Christina Tiahahu, Jessica Manuputty en andere artiesten
Superlatieven schieten tekort om het talent van zangeres Jessica Manuputty te beschrijven. Nadat ik haar had gehoord bij Gunung Batu, de Molukse kerk in Nieuw-West (zie nummer 4) kroonde ik haar tot Engel van Slotermeer. Op 2 januari brengt zij samen met Celeste Mercedes Engel (viool/ensemble), Ida Kakisina (host/storytelling), Tiga Batang Rumah (tifa/Molukse percussie), Moya Wenno (dans) en Gloria Lappya (spoken word) een ode aan de Molukse vrijheidstrijdster en verzetsheldin Martha Christina Tiahahahu.
Cinema De Vlugt, Burgemeester de Vluglaan 125, verschillende events (3)
Dit filmhuis in Nieuw-West is wat mij betreft de liefste en spannendste bios van de stad. Via het witte doek reis je hier naar alle delen van de wereld, inclusief de Molukken. Geregeld werken ze samen met Molukse organisaties, zoals Maluku Amsterdam (nummer 10). Ik was in juni bijvoorbeeld op Maluku Movie Night; korte films van jonge makers. Houd het aanbod van Cinema De Vlugt in de gaten, ook als je geïnteresseerd bent in de geschiedenis van voormalig Nederlands-Indië.
Gunung Batu, Jacques Perkstraat 1, diverse events (4)
De Moluks Evangelisch Kerk in Slotermeer is al ruim dertig jaar actief en maakt zich hard voor verbinding: jong en oud, met welke achtergrond dan ook. Gelovigen, twijfelaars en atheïsten weten de weg naar deze kerk te vinden. Af en toe zijn er events voor de buurt.
NESSIE’s, De Baarsjes (5)
Molukkers en lekker eten gaan hand in hand. Als iemand in West alles weet over koken en makan makan met smaak, dan is het Vanessa Otten Wattimena
uit De Baarsjes wel. Deze funky lady, die beter bekend staat als Nessie, heeft een eigen cateringbedrijf dat draait om de Molukse en Javaanse recepten van haar geliefde oma: Marie Suripatty-Pattalala.
Haar bedrijf NESSIE’s catert op uiteenlopende events. In 2022 kookte ze In de RAI voor John Wattilete, president van de Republiek Maluku Selatan, de kabinetsleden en alle vip-gasten tijdens de viering van de 72ste proclamatie van de Republiek der Zuid-Molukken. Op 17 oktober, tijdens het Amsterdam Dance Event, staat ze achter de pannen bij Bar Brandstof, Marnixstraat 357. Terwijl je soto ayam blitar slurpt, kun je dan luisteren naar de tunes van drie dj’s, waaronder de Moluks-Nederlandse Hannah Wattimena.
In buurthuis MidWest is Nessie ook geregeld van de partij, zoals op zaterdag 9 november (Molo Uku) én elke woensdag rond lunchtijd. Behalve kok is Nessie ambassadeur van Het Stoelenproject en kookt zij elke maand met een groep vrijwilligers voor dak- en thuislozen van de opvang in de Marnixstraat.
De Vrouw met de Baard, West, Centrum (6)
Mas van Putten (Indisch) en Carl Lemette (Moluks/Indisch) begonnen hun culinaire opmars in Amsterdam met een huiskamerrestaurant in de Van Oldenbarneveldtstraat in Westerpark. Ze hopten daarna van foodfestival naar foodfestival, voordat ze in 2017 De Vrouw met de baard openden in de Buiten Brouwerstraat, een van de liefste, origineelste en smakelijkse restaurants waar ik ooit hebt gegeten. Mas: “We willen mensen samen soul food laten eten; gerechten met ingrediënten die regelrecht naar het hart gaan en waarin invloeden uit het Oosten en Westen zijn verwerkt.”
Zoals ik hier schreef, moesten Mas en Carl zichzelf tijdens covid opnieuw uitvinden. Ze legden toen de basis voor hun tweede kookboek: Jiwa. Deze opvolger van Soul Food: van Brooklyn tot Bali kwam oktober 2022 uit. Het jaar daarna sloten ze hun zaak en stortten ze zich op nieuwe avonturen. Op deze Instagram-pagina kun je zien dat ze werken aan een kookboek met Molukse recepten en op zondag 27 oktober en zondag 17 november in de foyer van theater CC Amstel (Cullinanplein 1) staan. Ze bereiden dan een lunch en geven onder meer een lesje dumplings (pangsit) vouwen. Ook kun je luisteren naar hun reisverhalen over de Molukken en muziek van DJ Baard.
Restaurant Daalder, Postjesweg 1 (7)
Onder leiding van Dennis Huwaë kreeg Daalder in 2021 een Michelinster, het restaurant zat toen in de Jordaan. Inmiddels zit dit sterrenrestaurant in De Baarsjes, waar hij Molukse en andere Aziatische smaken mengt met Europese. Afgelopen zomer serveerde Dennis streetfood op het terras van Daalder, waaronder rendangkroketjes en gebakken kip op z’n Moluks.
Toko Bandung, Pieter Callandlaan 333 (8)
Rond de feestdagen bestelden mijn ouders altijd kue cucur bij een Molukse vrouw in ‘de wijk’ in Alphen aan den Rijn. Deze gefrituurde kaneelkoeken in de vorm van UFO’s zijn zeldzaam bij toko’s. Maar als je geluk hebt, vind je ze bij deze toko in Nieuw-West. De eigenares komt van Sulawesi. Ook op dit (bloedemooie) Indonesische eiland wordt kue cucur gegeten.
Milagro’s Mundo, Postjesweg 23 (9)
Zodra je bij de winkel van Natasja Supusepa in De Baarsjes over de drempel stapt, duik je in een andere wereld. De geur van wierook dwarrelt er door de lucht. Waar je ook kijkt, zie je uitbundige kleuren en een hoop blijheid. “Ik wil positive vibes brengen.” Dat doet Natasja onder meer met dromenvangers, hippie chic jurken, Tibetaanse prayer flags én gelukspoppetjes. Als je wilt kun je een tarotkaart trekken of de boekcollectie checken. Het barst er van de spirituele en culinaire boeken. Bij dit mini-warenhuis in De Baarsjes zaak blijf je je verwonderen.
Nastasja, die ooit bij het eerste Molukse restaurant in Amsterdam werkte, organiseert geregeld spirituele sessies, zoals de Fullmoon Ceremony op 18 oktober. Op de Instagram-pagina van Milagro’s Mundo lees je er meer over.
Maluku Amsterdam, Molukse commity (10)
Hét platform voor en door Molukkers in Amsterdam. “Met ons werk willen we niet alleen de Amsterdamse Molukse community dichter bij elkaar brengen, maar ook als groep een stevigere plek claimen in de lokale samenleving en een brug slaan naar andere gemeenschappen in de stad”, staat op de site.
Op de site vind je verhalen van leden en een agenda met events. Bij deze activiteiten werkt de groep vaak samen met andere organisaties in Amsterdam, zoals Cinema De Vlugt (zie nummer 3). In september landde de community in het Westerpark en was er een Molukse picknick met bingo, muziek, spelletjes en meer. Houd de agenda in de gaten om geen activiteit te hoeven missen.
