Leuk, zo’n schildpad in de sloot. Of toch niet?

Foto Tessa van der Meij
Hoogstins2024

Op verschillende plekken in West en Nieuw-West leven schildpadden in sloten en vijvers. Vaak gaat het om roodwang- en geelwangschildpadden. Hoe komen deze exotische dieren hier terecht en hoe overleven ze? Tessa van der Meij ging op onderzoek uit.

In een slootje aan het voormalige Slotervaartziekenhuis in Nieuw-West ligt een schildpad op waterlelies in de voorjaarszon te zonnebaden. Voorbijgangers werpen een verbaasde blik of blijven staan om het dier te bewonderen. Want ‘is dat nu echt een schildpad daar in die vieze sloot?’ 

Het dier zelf trekt zich niet zo veel aan van het publiek, maar wanneer een man iets te dichtbij komt voor een foto schiet hij snel het water in om uit het zicht te verdwijnen. Alhoewel een vreemd beeld is het zien van een schildpad in de sloten en vijvers van West en Nieuw-West niets nieuws. Iedere lente- en zomerdag, wanneer het zonnetje fel schijnt, komen de dieren letterlijk en figuurlijk weer boven drijven. Een bekende plek zijn de vijvers van de Gashouder in het Westerpark. Maar het leuke aanzicht heeft ook een minder leuke kant.

Gedumpt
De dieren zijn namelijk niet van nature in de sloot terecht gekomen. Velen waren in eerste instantie huisdier bij iemand thuis. Een schildpad is nu eenmaal exotischer dan een goudvis, maar ook kleine schildpadjes worden groot. “Amsterdam zit bomvol met schildpadden en nog steeds worden er nieuwe dieren gedumpt”, vertelt Annabel van der Host van Stichting Schildpaddenopvang Nederland. “De schildpadden zijn vaak in een impuls gekocht. Men beseft niet hoeveel tijd, ruimte en geld het kost om zo’n schildpad te houden”. 
Ze vindt dat dierenwinkels hun klanten daar niet goed genoeg over inlichten. “Het advies voor huisvesting is vaak een bak van 100 x 40 x 40 en dat is geen probleem. Maar als mensen zich zouden inlezen, dan beseffen ze dat dit geldt voor een baby-schildpadje en zeker niet voor een volwassen exemplaar van 35 cm.”

Lijdensweg
En wanneer de schildpad uiteindelijk te groot wordt of te veel geld en tijd kost, wordt het dier in een naastgelegen sloot of vijver gedumpt. Dit lijkt misschien een humane manier om het dier de vrijheid te geven en er zelf niet meer naar om te hoeven kijken, maar niets is minder waar. Naast dat de schildpadden een verstoring in de natuur veroorzaken komen ze er zelf ook niet goed vanaf. Het is in Nederland veel te koud voor de dieren die pas bij temperaturen boven de 18 graden hun voedsel kunnen verteren. De rest van het jaar leiden ze daarom honger waardoor ze gespreid over een aantal jaar een pijnlijke en langzame dood sterven.

Wat kun je doen?
“Voor een gespotte (dus niet gevangen) schildpad kunnen mensen mailen naar meldpunt@schildpaddenopvang.nl en als ze het dier hebben kunnen pakken, kunnen ze de dierenambulance bellen”, aldus van der Horst. “In Amsterdam helpen ze over het algemeen graag. Maar soms rijden de ambulances van de Dierenbescherming niet uit voor een dier dat niet zichtbaar gewond is. In dat geval kunnen mensen direct de schildpaddenopvang bellen. Het zijn schuwe dieren, dus een schildpad die zich laat vangen is er vaak zeer slecht aan toe.”

Inmiddels is de schildpad naast het Slotervaartziekenhuis een stukje verderop in de sloot weer boven gekomen. Met moeite klautert het dier op een buis om het zonnebaden te vervolgen. Voor nu zit de schildpad er schijnbaar vredig bij, maar of het dier er volgend jaar zomer weer zit is nog maar de vraag.

(Tekst: Tessa van der Meij)

DeWestkrant