Leerlingen uit groep 7 en 8 van de Admiraal de Ruyterschool sloten het project Koloniale Sporen in mijn Buurt woensdag feestelijk af. Ouders waren daarbij in groten getale aanwezig in gebouw Westerwijk. Stadsdeelvoorzitter Fenna Ulichki hing de twaalf leerlingen een medaille om uit naam van de gemeente. Klasgenoten applaudisseerden luid na de huldiging van deze ‘erfgoeddragers’.
“Leren door ontmoeting staat centraal bij In mijn Buurt”, zegt Saskia Gubbels van de gelijknamige organisatie, initiator van het project. “Wij willen schoolkinderen bewust maken van de geschiedenis en van ons verleden. Leerlingen bezoeken ouderen om hun persoonlijke verhaal over het koloniale verleden te horen. De leerlingen worden getraind om als nieuwe erfgoeddragers deze verhalen door te vertellen.”
Er volgt een korte impressie van de lessen met dia’s en videobeelden. Leerlingen krijgen interviewles en speechcoaching. Daarna volgt een eindontmoeting op school waarbij de ‘erfgoedgevers’ -de ouderen dus- aanwezig zijn. Kinderen vertellen het verhaal van de erfgoedgevers in eigen woorden na.
Excuses voor slavernij
Sara, Pepijn en Nour vertellen wat hen het meest is bijgebleven: “Mensen werden als slaaf behandeld, ze zaten dicht op elkaar in een boot. Wie zich niet kon redden, werd overboord gegooid. Wij vinden het belangrijk dat Nederland excuses aanbiedt voor de slavernij.”
Kind vermoord
Dan legt zangeres Francisca Burgos het lied Faya Siton uit, een Surinaams kinderlied over de slavernij. Omdat tot slaaf gemaakten niet mochten leren lezen en schrijven, zongen ze om zo de orale traditie voort te zetten. Een van de regels uit het lied luidt: ‘Meester Jan heeft weer een kind vermoord.’ Francisca: “Iemand zei me laatst dat ze nu pas snapt waar het lied over gaat. Velen denken dat het een vrolijk lied is maar de context ontbreekt. Tussen mij en de slavernij zitten maar twee generaties. Helaas werkt de slavernij tot op de dag van vandaag in veel dingen door.”
Gedeelde geschiedenis
“Het vertellen van verhalen is belangrijk”, aldus Fenna Ulichki. “Het gaat om onze gedeelde geschiedenis zodat we samen kunnen kijken naar de toekomst. Als we dat niet hebben, kunnen we niet verder bouwen.”
Erfgoedgever Yvonne Terborg vat de ochtend kernachtig samen: “Je moet het verleden kennen om het heden te begrijpen. Onze geschiedenisboekjes gingen over de vaderlandse geschiedenis. We leerden alleen maar over Nederland. Later ben ik zelf alles uit gaan zoeken. Zo ben ik een nakomeling van een plantage-eigenaar en een tot slaaf gemaakte. Ik draag dus beide kanten in me.”
