Van koeien naar stadsmarkten. Jarenlang waren het de Hollandse koeien die de doeken van kunstenaar Ruud Spil vulden, tot hij op een dag de Ten Katemarkt in Oud-West recht voor zijn deur met andere ogen ging bekijken. Het begon met houtskoolschetsen en groeide uit tot een collectie van meer dan zestig olieverfschilderijen. “Het liep een beetje uit de hand.”
“Van land naar stad zou je kunnen zeggen”, vertelt kunstenaar Ruud Spil, zelf al 25 jaar woonachtig in Oud-West. “De houtskooltekeningen vormden een soort oriëntatie van wat ik interessant vind aan die markt. Zo ontdekte ik dat het ook kon, stadsgezichten tekenen. Want dat moet je ook nog maar zien natuurlijk. Midden op de markt is wel een heel andere dynamiek met zoveel mensen.”
Dagelijkse taferelen
Uitgerust met schildersezel en verfkist schilderde Spil alles wat zich afspeelt op de karakteristieke markt in de straat die vernoemd is naar de Nederlandse predikant-dichter Jan Jakob Lodewijk ten Kate. ‘En plein air’, zoals de kunstterm luidt, schilderde hij de taferelen die zich dagelijks afspelen op de markt, telkens vanuit wisselend perspectief. De markttaferelen zijn deze zomer te zien tijdens een expositie in een gerenoveerd pand aan de Bellamystraat, van oudsher de opslag van marktkramen.
“De markt inspireert me. Het is een kleurrijke, levendige plek waar mensen samenkomen en verbonden worden. Door live tussen het publiek te werken, laat ik ze als het ware door mijn ogen naar de markt en de omgeving kijken. Regen levert bijvoorbeeld een prachtig perspectief op door de glans van een natte straat. En in de winter krijgt de markt een soort blauwtint, omdat het donkerder is. Dan worden de schilderijen wat mysterieuzer.”
Aanspraak op de markt
Zijn project trok veel bekijks en leverde geregeld aanspraak op. “Er is een betrokkenheid. Zowel van marktkramers als van bezoekers. Marktkramers vragen soms of ik ook hun kraam kom schilderen. Het is leuk om te horen dat ze het waarderen.”
Spil is door zijn project de waarde gaan inzien van de markt, die in 1912 werd opgericht om de groeiende bevolking van de buurt te voorzien van verse producten. “De markt is een soort kloppend hart van de buurt. Op de markt is iedereen gelijk; je hebt er bijna alle culturen. Het is een sociaal gebeuren, mensen ontmoeten elkaar, maken een praatje. De dynamiek op de markt is bijzonder.”
“Wat ik niet wist, is dat de markt elke dag anders is. Sommige kramen staan er alleen op bepaalde dagen. De bloemenkraam is er bijvoorbeeld niet op maandag.” Inmiddels kent de kunstenaar veel kraamhouders bij naam.
Olieverf geeft vrijheid
Spil geeft de voorkeur aan olieverf omdat het minder snel droogt en hem dat de mogelijkheid geeft om langer door te werken aan een schilderij. “Het geeft vrijheid. Je kunt je werk vrij makkelijk aanpassen of zelfs hele schilderingen ongedaan maken. Je kunt nog een beetje rommelen. Al overweeg ik wel nog om een litho te maken, een steendruk.”
Naast de expositie wordt een selectie van zijn mooiste werken samengevoegd in een kalender voor 2025. “Ik wil ook een paar dagen op de markt gaan staan om mijn kalender te verkopen. Dan is de cirkel wel rond ja. Met een kalender over de markt op de markt.”
De expositie over de Ten Katemarkt is tot in ieder geval eind september te zien in Oud-West, op Bellamystraat 12A huis. Aanmelden kan via ruudspil@ruudspil.nl. Kijk voor meer informatie en de kalender op www.ruudspil.com. Ook de koeienliefhebber kan er zijn hart ophalen.