De splinternieuwe regenboogstoep voor het Bos en Lommerplein is niet te missen. Dat vindt ook de man die langs Ewout van Galen en mij loopt. Hij spreekt ons aan: “Vinden jullie dít normaal? Ze duwen het door je strot.”
Ewout: “Wie bedoel je met ‘ze’?”
Voorbijganger: ”De media, de gemeente, de politiek. Als je zo’n regenboog niets vindt, noemen ze je een homohater. Dat ben ik niet. Ik heb een vriend die homo is. Het schijnt dat homo’s worden aangevallen.”
Ewout: “Dat gebeurt ook echt.”
Voorbijganger: “Ja, maar weet jij wie dat doen? Ik wel. We leven in een multi-criminele samenleving. We zitten ook in de nadagen van de democratie. Deze stoep… Dat heeft de gemeente bedacht. Ze geven publieke gelden uit voor een project in de openbare ruimte. Zonder dat er een democratisch besluit achter zit.”
Ewout: “Het plan voor deze stoep kreeg duizenden stemmen. Op basis daarvan heeft de gemeente het uitgevoerd.”
Voorbijganger: “Zo veel geld voor zo’n project. Ze hadden beter al het geld van West Begroot aan het OLVG kunnen geven. Dat is veel beter besteed in deze tijd. Vinden jullie het normaal dat ik nergens binnenkom zonder een QR-code? De ongelijkheid is groot.”
Rode lap
We groeten hem en lopen verder. “Het is goed dat de stoep reacties oproept”, zegt Ewout. “Op die manier kom je met elkaar in gesprek. Bij sommige mensen werkt de regenboog als een rode vlag op een stier: het maakt iets los wat diep in hen zit. Ze voelen zich niet gezien of gehoord. Ze hebben het idee dat iets van hen wordt afgenomen. Maar het feit dat wij opkomen voor onze rechten betekent niet dat we rechten van anderen afnemen of beperken.”
Grote winnaar West Begroot
Dat de regenboogstoep sinds 20 december voor de ingang van het Bos en Lommerplein ligt, komt door een plan van Ewout en zijn beste vriend Sander Heuvelman. Vorig jaar dienden zij hun idee voor een inclusief West in bij het stadsdeel. Ze hoopten zo aanspraak te kunnen maken op een deel van het budget voor West Begroot. Uiteindelijk stemden maar liefst 3968 buurtbewoners op hun plan. Dit leverde hen een budget op van 70.250 euro. Met dit bedrag werd hun project de grote winnaar van West Begroot.
Afnemende acceptatie
Ewout, hoofd programma’s bij een milieuorganisatie, en Sander wonen allebei in Bos en Lommer. Ze bedachten het plan bij Sander thuis. De vrienden hadden het erover
dat het geweld richting de lhbtq+ gemeenschap de laatste tijd erg was toegenomen. “Dat gebeurt bijvoorbeeld als je er te gay uitziet.” Ook zelf waren ze wel eens onheus bejegend. “Ik ben ooit uitgescholden toen ik hand in hand met mijn vriend over het zebrapad liep”, vertelt Ewout. Ze merkten allebei dat de acceptatie in de buurt, en in heel Amsterdam afneemt. “De stad verhardt. Amsterdam is allang niet meer het Gay Capital of The World. Die plek is ingenomen door Madrid.”
Regenboogvlaggen in brand
Het dieptepunt kwam augustus vorig jaar, toen er een grote brand uitbrak in een flat op de Krelis Louwenstraat in Bos en Lommer. De politie vermoedt dat die brand was gericht tegen de regenboogvlaggen in de flat. “Er hadden wel doden kunnen vallen! Heel goed dat de gemeente meteen gratis regenboogvlaggen heeft uitgedeeld. Dat bewoners die vervolgens massaal uithingen, geeft aan dat zij achter de lhbtq+ gemeenschap staan.”
Symbool voor (seksuele) diversiteit
Ewout en Sander besloten met iets positiefs en kleurrijks te reageren op de toenemende agressie richting lhbtq+’ers. Ze vonden dat (seksuele) diversiteit zichtbaar moest worden gemaakt in het straatbeeld. “De regenboog is daarvoor het beste symbool. Het staat niet alleen voor seksuele diversiteit, maar voor diversiteit in het algemeen. De regenboog symboliseert dat je mag zijn wie je bent en dat iedereen hier welkom is.”
Driehoek
Ewout en Sander kwamen onder meer op het idee voor regenboogbankjes in West (Mercatorplein, Cabralstraat) en een regenboogstoep bij de ingang naar het Bos en Lommerplein. “Die plek heb ik heel bewust gekozen. De stoep ligt in een driehoek van het zebrapad waar ik ben uitgescholden, het politiebureau en het stadsdeelkantoor. Die laatste twee instituten spelen een belangrijke rol bij het creëren en handhaven van een tolerant klimaat. Wat ook belangrijk is: we moeten met elkaar in gesprek blijven. In Bos en Lommer wonen mensen met verschillende culturele en religieuze achtergronden. De meesten dragen de regenboogvlag een warm hart toe. Maar sommigen zijn juist een deel van het probleem. Hoe verschillend we ook zijn, we moeten met elkaar verder.”
Uit de kast komen
Ewout is zelf pas op zijn zeventiende uit de kast gekomen. “Ik hoop dat een jongen of meisje kracht put uit al die regenbogen in de publieke ruimte. Ik hoop dat ze voelen dat ze mogen zijn wie ze zijn en dat zowel de buurt als de gemeente hen steunt. Wie weet geeft het ze de kracht om eerder uit de kast te komen dan ik.”
Pride Amsterdam
Hij ziet het wel zitten als de regenboogstoep uitgroeit tot een ontmoetingsplaats. Het zou bijvoorbeeld een goede plek zijn om samen een biertje te pakken tijdens Pride Amsterdam. “Bij een gebeurtenis die veel impact heeft op de lhbtq+ gemeenschap zouden mensen hier ook kunnen samenkomen om verhalen te delen. Maar wat ik vooral hoop, is dat ons project eraan bijdraagt dat iedereen zich in Bos en Lommer veilig voelt om zichzelf te zijn.”
P.S. Ik sprak Ewout op 21 december. De ochtend na het gesprek hoorde ik dat de regenboogstoep was beklad: “No Homo.” Het stadsdeelbestuur laat het zo snel mogelijk schoonmaken en zal dat blijven doen zo vaak als het nodig is. Inmiddels heeft het stadsdeel aangifte gedaan van vernieling en discriminatie.
