Amsterdammers kunnen elke dinsdagochtend tussen tien en elf uur in de Klerenkas bij de Leeuwendalerstunnel, vlakbij het Bos en Lommerplein, gratis geredde groente en fruit afhalen. Vaak dozen vol. Zit er een buts of een lelijke plek op, snijd je die er gewoon uit!
Initiatiefnemers Mara en Anna zijn van Cascoland, een collectief van kunstenaars en ontwerpers, dat zich inzet voor ecologische en sociale duurzaamheid in de maatschappij. Cascoland is al meer dan 12 jaar actief in de Kolenkitbuurt. Het geredde eten komt van Amsterdammer van het Jaar Said Bensellam die het verzamelt en distribueert. Hij krijgt het weer van grootleveranciers. Anna: “Mensen hebben nu eenmaal behoefte aan voedsel. Het is iedere keer heel druk tijdens de uitgifte. Voor ons is het een manier om in contact te komen met de buurt en verbindingen te leggen. We vinden het belangrijk om zoveel mogelijk buurtbewoners te betrekken bij de organisatie.”
Verspilling
Mara en Anna merkten dat er een enorme behoefte is aan groente en fruit. Daarnaast willen ze de verspilling op de kaart zetten die op grote schaal plaatsvindt in Amsterdam. Voedsel dat niet meer verkocht kan worden, bijvoorbeeld omdat er door winkels te veel van is besteld. Of omdat ze, zoals de aardbeien, een paar millimeter te klein zijn en worden afgekeurd. Negen van de tien keer komt voedsel dat nog hartstikke goed is, niet op de schappen. Dat mag best wel wat meer aandacht krijgen, vinden Mara en Anna. “Er zijn heel veel regeltjes waardoor voedsel wordt afgekeurd. Er zit een hele wereld van wetgeving achter.”
Smalle beurs
“Iedereen uit de buurt kan voedsel komen afhalen”, benadrukt Mara. “Voor mensen met een smalle beurs, toevallige passanten of voor wie voedsel van de vuilnisbak wil redden bijvoorbeeld. De kas is open en toegankelijk voor zoveel mogelijk mensen. Iedereen is welkom. Ter plekke koken we ook met het voedsel. Soms maken we spiesjes met fruit of we frituren cassave. Ter inspiratie, zodat mensen kunnen zien wat ze met de groente kunnen maken. Op onze beurt vragen wij mensen ook wat ze ermee gaan koken. Een Nederlandse vrouw zegt bijvoorbeeld: ‘Ik maak er lekkere soep mee’. Een Surinaamse vrouw bakt er weer cake van. We hopen op een uitwisseling van recepten en dat mensen van elkaar leren.”
Schimmel
De voedseluitgifte oogst veel lof van bewoners, maar er is ook wat kritiek te lezen onder de posts op Facebook; het fruit zou rot zijn en niet meer eetbaar vanwege schimmel. De dames reageren daar op: “De schil is er voor bescherming, die snij je er gewoon af. En als je het echt niet wilt, neem je het niet mee. Wij leggen ook dingen uit. Als je iets verhit, kun je het nog goed gebruiken. Een onrijpe mango is bijvoorbeeld lekker in een curry. Het blijft jouw eigen keuze om wel of niet iets mee te nemen.”
Conserven
Anna wil nog graag kwijt dat Cascoland conserven maakt met de groenten en het fruit: zoals Indiase chutneys, Surinaamse lemmetjes en komkommertjes op zuur. “Daarmee laten we zien dat je met deze producten delicatessen kunt maken. Buurtbewoners hebben vaak nog traditionele kennis die onze oma’s nog hadden. Die kennis proberen we weer terug te brengen en toe te passen op beurse appels of peren.”
Cascoland is niet de enige organisatie die gratis fruit en groente uitdeelt. Dat gebeurt ook bij Buurt Activiteiten Centrum Kolenkit (B.A.C.K.) om de hoek bij de Klerenkas aan de Bos en Lommerweg 359, op maandag- en woensdagmiddag.