Tijdens de Nationale Herdenking op zaterdag 4 mei herdenken we onder anderen de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog. Op vrijdag 5 mei vieren we dat Nederland in 1945 is bevrijd en dat we sindsdien in vrijheid leven. Met het huidige oorlogsgeweld op de wereld is het belangrijker dan ooit om deze dagen aandacht te geven. Een greep uit het activiteitenaanbod in West!
Het 4 en 5 mei Comité Amsterdam beseft dat veel bewoners nu meer dan ooit woede en verdriet ervaren over oorlogsgeweld en onrecht, zowel elders als hier. “Juíst in deze tijd is het belangrijk om samen met alle Amsterdammers de Tweede Wereldoorlog en de Holocaust te herdenken en solidair te zijn met wie nu niet vrij is. Om stil te staan bij het leed en onderdrukking tóen, in de realisatie dat ontmenselijking en oorlogsgeweld tot op de dag van vandaag doorgaan. Zonder de erkenning van die wrange werkelijkheid wordt elke herdenking ongeloofwaardig.”
Volledige overzicht
Het programma voor 4 en 5 mei is omvangrijker dan ooit. Behalve voor de Tweede Wereldoorlog in Nederland en voormalig Nederlands-Indië is er ook aandacht voor Gaza en Oekraïne. Het programma omvat onder meer herdenkingen, theatervoorstellingen, de mogelijkheid om Joodse Huizen en Huizen van Verzet te bezoeken en bevrijdingsmaaltijden. Kijk voor het complete overzicht van de activiteiten in Amsterdam op deze site. Hieronder vind je een greep uit het aanbod in ons stadsdeel.
4 mei in West
1. Boomkerk, Gibraltarstraat 55, herdenking, 11.00-20.30 uur
In Bos en Lommer wordt stilgestaan bij de ‘vergeten slachtoffers’: mensen uit de psychiatrie en gehandicaptenzorg die tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn overleden. Voorafgaand is aan kinderen gevraagd om tekeningen te maken. Hun creaties worden rond 4 mei tentoongesteld bij De Nieuwe Boekhandel aan de Bos en Lommerweg. Op de dag zelf gaan kinderen een bloemenkrans maken in buurthuis Gibraltar. De krans wordt neergelegd bij het herdenkingsmonument De Zittende Vrouw, waar om 19.30 uur de Dodenherdenking plaatsvindt.
2. De Hallen, Hannie Dankbaarpassage 47, herdenking, 19.30-20.15 uur
Ook dit jaar is er in Oud-West weer een herdenking bij de plaquette van de omgekomen medewerkers van de Stadsreiniging. Dit jaar wordt ook stilgestaan bij het afschuwelijke geweld op dit moment en de slachtoffers die daarbij zijn gevallen en nog steeds vallen. Het programma wordt muzikaal omlijst door het VOXNL Ensemble. Het openingslied is een vredeslied. Naast een toespraak vanuit het 4 mei Comité is er onder meer een voordracht van spoken word artist Luan Buleshkaj. De Taptoe wordt gespeeld door Bart Noorman. Om 20.00 uur is het twee minuten stil. Daarna wordt het Wilhelmus gezongen. Tot slot worden bloemen en bloemdstukken gelegd bij de herdenkingsplaquette en zingt het VOXNL Ensemble Joodse volksliedjes.
3. De Krakeling, Pazzanistraat 15, kindertalkshow, 13.30 uur
‘Joods en kind zijn’ is het thema van deze talkshow. Salo Muller (88 jaar) vertelt over zijn ouders, de beroemde crèche tegenover de Hollandsche Schouwburg, de onderduik en hoe het leven was na de oorlog. Deze (gratis) talkshow in Westerpark wordt gepresenteerd door televisiepresentator Rachel Rosier, bekend van diverse Zapp-programma’s en is onder meer muziek van de Amsterdam Klezner Band.
4. Filmhuis Cavia, Van Hallstraat 52I, filmvoorstelling, 13.00-18.00 uur
Deze unieke bioscoop in Westerpark nodigt bezoekers uit om De bezette stad te komen kijken, de 4-uur durende documentaire van de gerenommeerde regisseur Steve McQueen. Hij toont de straten, grachten, pleinen, gebouwen en steigers waar de barbaarsheid plaatsvond. Maar laat ze zien ze zoals ze nu zijn, met mensen uit de 21ste eeuw die hun gang gaan, terwijl de voice-over op koele wijze samenvat wat er op elke specifieke plek is gebeurd. Samen kijken, reflecteren en herdenken!
5. Kolenkitkas, Vrouwengelukhof (binnentuin de Rhapsody), familieverhaal: 12.00-13.00 uur
Onderdeel van ‘Open Joodse Huizen en Huizen van Verzet, waarbij oorlogsverhalen worden verteld op plekken waar die hebben plaatsgevonden. In Bos en Lommer is er aandacht voor het verhaal van de Joodse familie Eliasar.
6. Midwest, Cabralstraat 1, concert, 20.30-21.15 uur
Buurtkoor Meneer de Wit zingt liederen van onder anderen Bach en Saint-Saens die aanzetten tot herdenking. Na het concert is er gelegenheid om bij te praten met een drankje.
7. Podium Mozaïek, Bos en Lommerweg 191, theater, 20.00 uur
Theater LeBelle is een theaterwerkplaats voor mensen met een verstandelijke beperking. Verbloemd draait om vragen als ‘zie jij de wereld hetzelfde als ik’ en ‘ben ik de persoon die ik denk dat ik ben’. In een wereld waar alles twee gezichten lijkt te hebben, laten de spelers zien hoe fragiel de grens is tussen spel en realiteit. Tijdens deze voorstelling staan blijdschap en angst heel dichtbij elkaar. Met de gebeurtenissen van de Tweede Wereldoorlog in het achterhoofd laten de spelers zien dat niet alles is wat het lijkt.
8. WG-terrein, Pesthuislaan t.o.v. het Poortje, herdenking, 16.00-18.00 uur
Met ‘Namen en Nummers’ herdenken buurtbewoners uit de Helmers/Vondelbuurt op 4 mei voor de derde maal hun weggevoerde- en vermoorde buurtgenoten uit de Tweede Wereldoorlog, waaronder Joodse buren, Roma en Sinti en verzetsstrijders. Buurtbewoners maken naamborden van hun voormalige buren en gaan op zoek naar de verhalen achter de naamborden. Ze maken zichtbaar wie hun voormalige buren waren. Wie waren zij, wat was hun verhaal? Wáár woonden zij? Op 4 mei leggen ze deze naamborden neer op een stratenplan. Op deze wijze brengen zij hun voormalige buurtgenoten symbolisch terug naar huis. Om 13.30 uur kunnen er nog naamborden gemaakt worden op het WG terrein. Kijk hier voor meer info.
9. Zaanhof: herdenkingswandeling en herdenking, 19.15-20.20 uur
De herdenkingswandeling van Stadsdorp Westerpark vertrekt vanaf de Nassaukerk in de Staatsliedenbuurt en eindigt voorafgaand aan de herdenking bij het Zaanhof. Tijdens de wandeling worden plekken aangedaan en toegelicht vanwege hun speciale betekenis tijdens de Tweede Wereldoorlog. De herdenking in het Zaanhof begint om 19.15 uur. Kinderen reiken dan bloemen uit aan bezoekers en sprekers houden toespraken. Na het spelen van de Taptoe wordt er om 20.00 uur twee minuten stilte gehouden, gevolgd door het spelen van het Wilhelmus.
5 mei in West
10. Balboaplein, cultureel feest, 12.00-18.30 uur
Bezoek de landen van de gevluchte gezinnen uit De Baarsjes bij een picknick op het Balboaplein en neem een kijkje bij het pop-up theater in De Tagerijn met optredens van Troupe Courage, kinderen van de Joop & Willy Westerweel, Abdelkader Benali en Club Classique! Om deze dag mogelijk te maken gingen de organisatoren in gesprek met gezinnen uit onder meer Syrië, Yemen, Palestina, Sudan en Afghanistan. De gezinnen hullen zich in verdriet en stilte. Het gevoel dat de wereld hen en hun oorlog allang is vergeten overheerst. Samen met hen en de rest van de community van het Balboaplein wordt dit verdriet op 5 mei verbroken. Hoe? Door samen te bouwen, te vieren, te huilen en te dansen.
11. Centrale Markthal, Centrale Markthallen 170, vrijheidsmaaltijd, 14.30 tot 17.15 uur
Op deze dag gaan 30 kinderen voor 300 mensen (gratis) de grootste Vrijheidsmaaltijd van de stad maken. Dat de Vrijheidssoep op deze locatie wordt geserveerd heeft te maken mer de bijzondere oorlogsgeschiedenis van het gebouw. Tijdens de Tweede Wereldoorlog vonden enkele Joden een onderduikadres in de Centrale Markthal en werd er met valse documenten zogenaamd aangetoond dat ze onmisbaar waren voor de voedselvoorziening van Amsterdam. Veel Joodse marktkooplieden die er voor de oorlog werkten keerden echter niet terug. Iedereen is welkom, jong en oud. Wél eerst via deze link reserveren.
12. De Hallen, Hannie Dankbaarpassage 47, muziek en dans, 13.00-17.00 uur
Vandaag laten lokale en buitenlandse zangers, dansers en muzikanten zien hoe zij vrij zijn door zich op verschillende manieren uit te drukken. Op deze manier kun je onder anderen genieten van Amsterdam Gay Men’s Chorus, jonge Europese Roma- en Sinti-kunstenaars, rolstoeldansers, Lindy Hoppers en het Flamenco koor Coro del Campo.
13. Westergas, bevrijdingsfestival, 12.00-23.00 uur
Dit jaar een tenteneditie van het Vrije Westen in Westerpark! Er zijn optredens van onder anderen Samira’s Blues, The Soul Travellers en Leadbeaters. Dj’s Las Sonideras Cosmicas draaien reggae, afro-funk en salsa. Er is ruimte voor Lindy Hop, maar ook voor een silent disco en een vrijheidscollege. Kinderen hebben hun eigen bevrijdingsfestival en kunnen lanterfanten in de poppenkaststraat.
14. Museum Het Schip, Oostzaanstraat 45, mini-bevrijdingsfestival, 11.00-15.00 uur
Samen met de overburen van Het Arbeiderspaleis organiseert dit museum in de Spaarndammerbuurt een feestje voor kinderen en ouderen. Reken op een programma boordevol (originele) activiteiten, waaronder vrijheidspamfletten maken, een stoepkrijtwedstrijd en een workshop linosnijden.
15. Terrasmus, Erasmuspark 1, Democratische Fitness, 13.30-14.00/14.30-15.00 uur
Heb je er weleens bij stilgestaan dat het belangrijk is om je democratische spieren te trainen? Van empathie tonen, het constructief oneens zijn en actief luisteren tot compromissen sluiten. Het zijn voorbeelden van ‘spieren’ die je nodig hebt als je wilt bijdragen aan een gezonde en sterke democratie. Begeleid door energieke democratische ‘fitfluencers’ van Bureau Burgerberaad ga je aan de slag om, vaak verwaarloosde, democratische spiergroepen te trainen tijdens de Democratische Fitness.
kinderburgemeester Phileine. Foto: Saskia van Osnabrugge.
